Leasing jest w Polsce pojęciem szeroko rozpoznawalnym, a jednocześnie wciąż dość tajemniczym. Najczęściej kojarzymy go ze sposobem na zdobycie auta dla firmy, a przecież to zaledwie „wierzchołek góry lodowej”. Warto zatem przybliżyć nieco tematykę leasingu. Czym jest leasing, jakie są jego najpopularniejsze formy i jakie wynikają niego korzyści – o tym wszystkim przeczytają Państwo w niniejszym artykule.
Leasing czyli… pożyczka
W sensie formalnym leasing jest umowną cywilnoprawną, która polega na przekazaniu określonej rzeczy w użytkowanie, w zamian za ustalone raty leasingowe czyli opłaty podobne do rat kredytowych. Różnica pomiędzy leasingiem a kredytem jest jednak znaczna.
Leasing jest bowiem formą dzierżawy czy też najmu (samo słowo „lease” oznacza zresztą w języku angielskim właśnie najem). Inaczej mówiąc: leasingodawca użycza leasingobiorcy jakiegoś przedmiotu, ten ostatni zaś w ramach rekompensaty ponosi na rzecz tego pierwszego z góry ustalone koszty. Jest to więc sytuacja nieco podobna na przykład do najmu mieszkania. W przypadku leasingu jednak występuje jeszcze jedno istotne zjawisko. Otóż leasingobiorca po zakończeniu okresu przewidzianego umową może odkupić przedmiot najmu od leasingodawcy za niewielką kwotę lub też zamienić go na nowy (przedłużając umowę) albo zwrócić i zakończyć współpracę.
Rozwiązanie to – w polskich realiach – jest wyjątkowo rzadko wykorzystywane przez osoby fizyczne i praktycznie niedostępne dla nich. Firmy natomiast korzystają z niego bardzo chętnie – tym bardziej, że umowa leasingowa niesie ze sobą wiele korzyści dla przedsiębiorców. O tym jednak za chwilę.
Rodzaje leasingu
„Leasing leasingowi nierówny” – chciałoby się powiedzieć. W polskim prawie mamy bowiem do czynienia z czterema jego rodzajami. Pierwszym jest leasing operacyjny.
Obok – opisanego poniżej – leasingu finansowego, jest to najpopularniejszy typ usługi leasingowej. To właśnie tę formę umowy mamy najczęściej na myśli mówiąc o leasingu jako takim. Leasing operacyjny polega na przekazaniu określonemu leasingobiorcy określonego przedmiotu (zwanego formalnie „dobrem leasingowym”) w czasowe użytkowanie na ustalony w umowie okres. Dwie najważniejsze cechy tego rodzaju leasingu to:
– możliwość odkupu przez leasingobiorcę przedmiotu leasingu po zakończeniu okresu dzierżawy, przy czym cena ustalona jest z góry w chwili podpisywania umowy
– traktowanie przez fiskusa rat leasingowych jako kosztu uzyskania przychodu.
Wspomniany przed chwilą leasing finansowy – zwany również kapitałowym – różni się od operacyjnego między innymi tym, że leasingobiorca może dokonać tzw. amortyzacji przedmiotu leasingu, zaś po zakończeniu umowy może otrzymać prawo własności do niego, tym samym powiększając swój majątek. Leasing w tej formie mocno przypomina klasyczny kredyt, jest jednak – z punktu widzenia podatkowego – znacznie bardziej korzystny dla przedsiębiorcy.
Kolejnym typem leasingu jest leasing zwrotny. Charakteryzuje się – w pewnym sensie – odwróceniem ról leasingobiorcy i leasingodawcy. Polega na przekazaniu przez firmę określonych dóbr innemu podmiotowi w zamian za gotówkę, dzięki której z kolei możliwe jest „odzyskanie” tychże dóbr na zasadach leasingu operacyjnego lub kapitałowego. Przedmiotem takiego leasingu najczęściej są nieruchomości. Nie jest to rozwiązanie specjalnie popularne w Polsce.
Najmniej znanym nad Wisłą leasingiem jest leasing konsumencki. W przeciwieństwie do opisanych powyżej rozwiązań, jest on skierowany do osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Większość z nich woli jednak korzystać z klasycznych kredytów – tym bardziej, że ten rodzaj leasingu jest oferowany przez bardzo mało instytucji finansowych.
Korzyści z leasingu
Z prawnego i księgowego punktu widzenia – tradycyjny kredyt jest instrumentem znacznie prostszym od leasingu. Ten ostatni jednak oferuje przedsiębiorcom znacznie więcej wymiernych korzyści.
Przede wszystkim – leasing oznacza (choć z tym akurat jest podobnie również w przypadku kredytu), że firma nie musi angażować jednorazowo znaczących środków finansowych na zakup potrzebnych dóbr, a tym samym nie ogranicza własnej płynności finansowej.
Ze względu na stosowane w przypadku leasingu konstrukcje prawne, jest on również doskonałym sposobem na restrukturyzację i optymalizację rozmaitych obciążeń finansowych. Pozwala wreszcie na obniżenie wysokości podatku VAT należnego państwu poprzez możliwość rozliczenia VAT-u dotyczącego leasingowanego przedmiotu.